18
декабрь
2020
Мектеп тарихы
Көнекөз қарттардың айтуынша «Төртінші бөлімше» ауылының іргесін қалаушы болып, 1902 жылы Ресейден қоныс аударған Чечеловтар мен Бутенко отбасылары есептелді.
Осы аталған ауылдан 1 шақырым қашықтықта «Қызыл көктем» деп аталатын бөлімше орналасқан еді. Бұл екі ауыл бірнеше қоныстан құрылған. Тұрғындары Ресейден келіп, қасиетті қазақ даласынан жералуға дәмесі бар отырыстар еді.
«Төртінші бөлімшенің» өсуіне Ресейдің орталық аудандарынан жер аударылғандардың екеуі үлкен ықпал жасады. Бұл даму әсіресе 1905-1907 жылдарғы бірінші орыс революциясынан кейін қарқынын үдетті... Ауылда мектеп үйі жоқ болатын. Алайда, балаларға санау, оқуды үйрету керек еді. Осы себепті жүрегін жылылық лебізі билеген ұстаздар балаларды үйлеріне оқытты.
1904-1905 жылдары алғашқы 1 жылдық мектеп салынды. Бұл мектеп үйі Абылайхан (бұрынғы Ленин) улицанде орналасқан болатын. 5-10 оқушыны құрайтын сыныптарда сабақ 1,5-2 сағаттан артық өткізілмейтін. Бірнеше жылдан кейін Оңласынов (бұрынғы Октябрьская) улицанде 4 бөлмелі мектеп үйі пайда болды.
Бұл үйдің 2 бөлмесі мұғалімдер жатағы болса, қалған екі бөлмесінде сабақ өткізілетін болды.
1929 жылғы мектеп үйі.
Осы мектептің алғашқы ұстаздары Ларгин Иван Дмитриевич және Верзун Яков Петрович.
Бұл мектептің оқу бөлмелері кең, жарық еді. Білім алу 7 жылдық болды.
Ауыл халқының саны 1938-1944 жылдары шешен, әзірбайжан, түрік халқын Қап тауынан кең-байтақ қазақ жеріне еріксіз күштеп көшіруге (депортация) байланысты күрт өсті.
Оқушы сананың өсуіне қарай тағы бір 4 бөлмелі мектеп үйі қажет болды. Ол 1954 жылы салынды. Енді оқу жүйесі екі ауысымдық болып, білім беру екі тілде, қазақ және орыс тілінде жүргізіле бастады. Осы жылдары мектепте қазақ тілінде алған түлектердің қолына алғашқы қазақша куәліктер тапсырылды.
1955 жылға дейін «Ворошиловка» аталып келген ауыл аты Ленин ауылы болып өзгертілуіне байланысты мектепке «В.И.Ленин атындағы орта мектеп» атауы берілді.
1965 жылы жоғарыдағы суреттегі мектептің екінші корпусы салынды.
Кең спорт залы, үлкен де жарық бөлмелері, еңбекке баулу шеберханалары бар мектепте көптеген бала білім бұлағынан сусындады.
Осындай құрметті есімді әрқашан ардақтап жүру үшін , мұғалімдер мен оқушылардың қолымен Төле бабаға арналған мұражай бөлмесі жасалды.
Бұл мұражайда қазақ халқының өміртарихы туралы көптеген мағлұмат жиналды. Көркем оқу, тәрбие сағаты, конференция кездесулер өткізілетін бұл мұражайдың тәрбиелік мәні күн сайын артып келеді.
1991 жылы бірінші компьютерлік бөлме ашылды, қазіргі уақытта екі компьютерлік кабинетте 7-11 сынып оқушылары компьютерлік техниканы меңгеруде.
Көп ұлтты мұғалімдер ұжымында 89 адам жұмыс істейді. Олардың 57-сі жоғары санат, 15-і бірінші санаттағы ұстаздар.
Ұстаздар оқушыларға сапалы білім берумен қатар, оларды отансүйгіштікке, тәрбиелі болуға баулиды.
Мектеп өмірі қызықтарға толы. әр оқушысы талғамына қарай үйірме немесе факультативті таңдауына еркі бар.
Кез-келген оқушы қабырға үнқағазы, сурет көрмелерінде, концерттік бағдарламаларда, спорттық жарыстарда өзінің шығармашылық мүмкіндігін көрсете алады. Көркем өнерпаздары үйірмесінің мүшелері аудандық облыстық мәдени іс-шараларға жаппай қатысады.
Биыл мектебіміз 100 жасқа толып отыр. Осы бір ғасырлық ғұмырға мектеп қабырғасынан көптеген жас түлек өмірге жолдама алды.
Алғашқы түлектерден Соловьев А.В. қазақ ұлттық университетінің философия және политология факультетінің профессоры (1942ж), ауыл ақсақалдар алқасының төрағасы Бастаубаев Абдуали сияқты адамдарды атап айтуға болады.
Көптеген мектеп бітірушілеріміз шет елдерде, республикамыздың әр түкпірінде жауапты қызметтер атқаруда.
Мысалы: Нүркенов Өзірзақ Тараз қаласының полиция бастығы, Лырчиков М-ТИ-1 бастығы (Алматы), Серік Болатов- ҚР Қытайдағы елшісінің кеңесшісі, Алиев МИршабир- құқық және мемлекеттік қызмет институтының директорының орынбасары, Нүркенов Бақытжан – Тұрар Рысқұлов ауданының әкімі, Туребаев Қайсаралы НДФЗ-ң бас инженері, Алиева Гүлнара – дәрігер, Арыстанқұлова Гүлсара Франциядағы елшілігінің қызметшісі, Нүркенова Майра Қазақ концертінің әншісі т.б.
2 1917-1926жж Верзун Я.П
3 1926-1930жж Проскурин А
4 1930-1934жж Криворучко Г
5 1934-1938жж Хазиев А
6 1938-1941жж Мустафин А
7 1941-1945жж Куперман
8 1945-1948жж Саулебаев
9 1948-1950жж Амирханов
10 1950-1951жж Ким М.И
11 1951-1952жж Пак Н.К
12 1952-1955жж Ким Н.И
13 1955-1960жж Ахмеджанов А.А
14 1960-1971жж Мукатаев Ж.А
15 1971-195жж Нургалиев Б.Н
16 1975-1976жж Есенбаев Е.Е
17 1976-1979жж Жарылкапов К.Ж
18 1979-1982жж Айтжанов Б.С
19 1982-2005жж Сафаров М.С
20 2005-2010жж Бахтиярова А.А.
21 2011-2013жж Әбенов Ж.Ә
22 2013-2015жж Мырзаханов К.С
23 2016жылдан бері Султанова М.Т
Осындай І- ғасырлық тарихы бар мектеп, қазіргі
заманның өмір талабына сай өзгерістер мен жаңалықтарды
ұтымды пайдалана отырып, өз түлектеріне сапалы білім берудегі істерін жалғастыра береді деген сенімдеміз.
Осы аталған ауылдан 1 шақырым қашықтықта «Қызыл көктем» деп аталатын бөлімше орналасқан еді. Бұл екі ауыл бірнеше қоныстан құрылған. Тұрғындары Ресейден келіп, қасиетті қазақ даласынан жералуға дәмесі бар отырыстар еді.
«Төртінші бөлімшенің» өсуіне Ресейдің орталық аудандарынан жер аударылғандардың екеуі үлкен ықпал жасады. Бұл даму әсіресе 1905-1907 жылдарғы бірінші орыс революциясынан кейін қарқынын үдетті... Ауылда мектеп үйі жоқ болатын. Алайда, балаларға санау, оқуды үйрету керек еді. Осы себепті жүрегін жылылық лебізі билеген ұстаздар балаларды үйлеріне оқытты.
1904-1905 жылдары алғашқы 1 жылдық мектеп салынды. Бұл мектеп үйі Абылайхан (бұрынғы Ленин) улицанде орналасқан болатын. 5-10 оқушыны құрайтын сыныптарда сабақ 1,5-2 сағаттан артық өткізілмейтін. Бірнеше жылдан кейін Оңласынов (бұрынғы Октябрьская) улицанде 4 бөлмелі мектеп үйі пайда болды.
Бұл үйдің 2 бөлмесі мұғалімдер жатағы болса, қалған екі бөлмесінде сабақ өткізілетін болды.
1929 жылғы мектеп үйі.
Осы мектептің алғашқы ұстаздары Ларгин Иван Дмитриевич және Верзун Яков Петрович.
Бұл мектептің оқу бөлмелері кең, жарық еді. Білім алу 7 жылдық болды.
Ауыл халқының саны 1938-1944 жылдары шешен, әзірбайжан, түрік халқын Қап тауынан кең-байтақ қазақ жеріне еріксіз күштеп көшіруге (депортация) байланысты күрт өсті.
Оқушы сананың өсуіне қарай тағы бір 4 бөлмелі мектеп үйі қажет болды. Ол 1954 жылы салынды. Енді оқу жүйесі екі ауысымдық болып, білім беру екі тілде, қазақ және орыс тілінде жүргізіле бастады. Осы жылдары мектепте қазақ тілінде алған түлектердің қолына алғашқы қазақша куәліктер тапсырылды.
1955 жылға дейін «Ворошиловка» аталып келген ауыл аты Ленин ауылы болып өзгертілуіне байланысты мектепке «В.И.Ленин атындағы орта мектеп» атауы берілді.
1965 жылы жоғарыдағы суреттегі мектептің екінші корпусы салынды.
Кең спорт залы, үлкен де жарық бөлмелері, еңбекке баулу шеберханалары бар мектепте көптеген бала білім бұлағынан сусындады.
Осындай құрметті есімді әрқашан ардақтап жүру үшін , мұғалімдер мен оқушылардың қолымен Төле бабаға арналған мұражай бөлмесі жасалды.
Бұл мұражайда қазақ халқының өміртарихы туралы көптеген мағлұмат жиналды. Көркем оқу, тәрбие сағаты, конференция кездесулер өткізілетін бұл мұражайдың тәрбиелік мәні күн сайын артып келеді.
1991 жылы бірінші компьютерлік бөлме ашылды, қазіргі уақытта екі компьютерлік кабинетте 7-11 сынып оқушылары компьютерлік техниканы меңгеруде.
Мектептің бүгінгі өмірі
18 ұлт өкілін құрайтын 1160 оқушысы бар мектеп екі ауысымдық жүйемен жұмыс істейді. Қазақ, орыс, әзірбайжан, кәріс, түрік, неміс, шешен, татар, тағы басқа ұлт өкілдерінен тұратын оқушылар ынтымақты өмір сүріп, сапалы білім алуда.Көп ұлтты мұғалімдер ұжымында 89 адам жұмыс істейді. Олардың 57-сі жоғары санат, 15-і бірінші санаттағы ұстаздар.
Ұстаздар оқушыларға сапалы білім берумен қатар, оларды отансүйгіштікке, тәрбиелі болуға баулиды.
Мектеп өмірі қызықтарға толы. әр оқушысы талғамына қарай үйірме немесе факультативті таңдауына еркі бар.
Кез-келген оқушы қабырға үнқағазы, сурет көрмелерінде, концерттік бағдарламаларда, спорттық жарыстарда өзінің шығармашылық мүмкіндігін көрсете алады. Көркем өнерпаздары үйірмесінің мүшелері аудандық облыстық мәдени іс-шараларға жаппай қатысады.
Биыл мектебіміз 100 жасқа толып отыр. Осы бір ғасырлық ғұмырға мектеп қабырғасынан көптеген жас түлек өмірге жолдама алды.
Алғашқы түлектерден Соловьев А.В. қазақ ұлттық университетінің философия және политология факультетінің профессоры (1942ж), ауыл ақсақалдар алқасының төрағасы Бастаубаев Абдуали сияқты адамдарды атап айтуға болады.
Көптеген мектеп бітірушілеріміз шет елдерде, республикамыздың әр түкпірінде жауапты қызметтер атқаруда.
Мысалы: Нүркенов Өзірзақ Тараз қаласының полиция бастығы, Лырчиков М-ТИ-1 бастығы (Алматы), Серік Болатов- ҚР Қытайдағы елшісінің кеңесшісі, Алиев МИршабир- құқық және мемлекеттік қызмет институтының директорының орынбасары, Нүркенов Бақытжан – Тұрар Рысқұлов ауданының әкімі, Туребаев Қайсаралы НДФЗ-ң бас инженері, Алиева Гүлнара – дәрігер, Арыстанқұлова Гүлсара Франциядағы елшілігінің қызметшісі, Нүркенова Майра Қазақ концертінің әншісі т.б.
2005 жылы мектебіміздің 100 жылдық мерейтойы аталып өтті.
2020 жылы мектепке күрделі жөндеу жұмыстары жасалды.
114 жыл ішінде осы ұжымды ұрпақ тағдырына алаңдап, мектеп жұмысын жетілдіруге атсалысқан ұстаз атына лайықты талай білікті педагог – директорлар басқарған. Мектеп тарихында еңбегімен есімі еленіп, білім ордасында өз қолтаңбасын қалдырған директорлардың алар орны бөлек.
Олар:
1 1905-1916жж Ларгин И.Д2 1917-1926жж Верзун Я.П
3 1926-1930жж Проскурин А
4 1930-1934жж Криворучко Г
5 1934-1938жж Хазиев А
6 1938-1941жж Мустафин А
7 1941-1945жж Куперман
8 1945-1948жж Саулебаев
9 1948-1950жж Амирханов
10 1950-1951жж Ким М.И
11 1951-1952жж Пак Н.К
12 1952-1955жж Ким Н.И
13 1955-1960жж Ахмеджанов А.А
14 1960-1971жж Мукатаев Ж.А
15 1971-195жж Нургалиев Б.Н
16 1975-1976жж Есенбаев Е.Е
17 1976-1979жж Жарылкапов К.Ж
18 1979-1982жж Айтжанов Б.С
19 1982-2005жж Сафаров М.С
20 2005-2010жж Бахтиярова А.А.
21 2011-2013жж Әбенов Ж.Ә
22 2013-2015жж Мырзаханов К.С
23 2016жылдан бері Султанова М.Т
Осындай І- ғасырлық тарихы бар мектеп, қазіргі
заманның өмір талабына сай өзгерістер мен жаңалықтарды
ұтымды пайдалана отырып, өз түлектеріне сапалы білім берудегі істерін жалғастыра береді деген сенімдеміз.
Орыс тілінен аударып жинақтаған:
Төребаев Талғат Ноғайгелдіұлы.
Басып шығарған:
Мақашев Абдрахман Сағындықұлы.